Blog Archives
በኢትዮጵያ የምግብ መውረጃ ቱቦ ካንሰር ከፍተኛ ሞት እያስከተለ ነው ተባለ።
በኢትዮጵያ በ10 ሆስፒታሎች ላይ በተሰራ የዳሰሳ ጥናት ከፍተኛ ሞት እየፈጠሩ ካሉ የካንሰር አይነቶች መካከል የምግብ መውረጃ ቱቦ ካንሰር ከማህፅን በር ካንሰር እና ከጡት ካንሰር ቀጥሎ ሶስተኛው ገዳይ የካንሰር አይነት መሆኑ ተገልጿል።
ይህን አስመልክቶ ከሰሞኑ የጉሮሮ ካንሰር መከላከል፣ ልየታ እና ህሙማን እንክብካቤ ላይ ያተኮረ ሃገር አቀፍ አውደ ጥናት ተካሂዶ ነበር።
የምግብ መውረጃ ቱቦ ካንሰር በሽታ በአፍሪካ ሀገራት በተወሰኑ ቦታዎች ላይ የሚታይ መሆኑ ሲገልፅ በኢትዮጵያ ደግሞ በአብዛኛው በኦሮሚያ ክልል አርሲ እና ባሌ ዞኖች እንደዚሁም በሱማሌ ክልል አካባቢ ይታያል ተብሏል።
የምግብ መውረጃ ቱቦ ካንሰር እንዴት ይከሰታል?
የጉሮሮ ቱቦ ካንሰር በጣም ትኩስ የሆኑ ምግቦችን በመመገብ፣ ጫት፣ ሲጋራ እና ከልክ ያለፈ መጠጥ በመጠጣት ሊከሰት የሚችል የካንሰር አይነት ሲሆን በአፋጣኝ ህክምና ካላገኘ ለህልፈት የሚዳርግ መሆኑ ተጠቁሟል።
የምግብ መውረጃ ቱቦ ካንሰር በሽታ ባህሪ በጣም አስቸጋሪ መሆኑ ሲገለፅ መንሳኤው ተጠንቶ ባለመታውቁ በሽታውን አስቀድሞ መከላከል ባይቻልም መቀነስ የሚቻል መሆኑ ነው የተገለፀው።
በፊት በእድሜ የገፉት ሰዎች ላይ ይከሰት የነበረው ይህ ካንሰር አሁን በሰላሳዎቹ ላይ ባሉ ወጣቶችም ላይ መከሰት ጀምሯል የተባለ ሲሆን አንድ ህመምተኛ የበሽታው ምልክቶችን መሰማት የሚጀምረው በሽታው ከፍተኛ ደረጃ ላይ ሲደርስ ነው ተብሏል።
የጉሮሮ ካንሰርን በጥምረት ለመከላከል የሚረዳ የመግባቢያ ሰነድ በጤና ሚኒስቴር፣ በኦሮሚያ ጤና ቢሮ፣ አርሲ ዩኒቨርሲቲ፣ መደወላቡ ዩኒቨርሲቲ፣ አዳማ ሆስፒታል ሜዲካል ኮሌጅ እና ባለድርሻ አካላት መፈረሙንም የጤና ሚኒስቴር አሳውቋል።
“የአዲስ አበባ ህዝብ እግር ኳስ እንዳይመለከት ተፈርዶበታል”- አቶ ተካ አስፋው
“የአዲስ አበባ ህዝብ እግርኳስ እንዳይመለከት ተፈርዶበታል”- አቶ ተካ አስፋው
የቀድሞ የኢትዮጵያ እግር ኳስ ፌዴሬሽን ተቀዳሚ ምክትል ፕሬዚዳንት እና ኢትዮጵያ በአፍሪካ ዋንጫ ከ31 ዓመታት ቆይታ ስትሳተፍ የፌዴሬሽኑ ም/ ፕሬዝዳንት የነበሩት አቶ ተካ አስፋው በትላቱ የኢትዮጵያ እግር ኳስ ፌዴሬሽን 15ኛ መደበኛ ጠቅላላ ጉባኤ ላይ የክብር አባል በመሆን ተገኝተው የሰጡት አስተያየት ብዙዎች ሐሳብ እየሰጡበት ይገኛል።
አቶ ተካ አስፋው ትላንት የሰጡት ሃሳብ መጀመሪያ ስለ ሴቶች እግር ኳስ ሲሆን ለወንዶች የሚሰጠው ትኩረት ለሴቶች ስፖርት እየተሰጠ አይደለም ብለዋል። ሌላኛው በጉባዔው የተገኙትን ያስደመመ ንግግር የአዲስ አበባ ስታዲምን በተመለከተ የተናገሩት ነበር።
አቶ ተካ በዚህ መልኩ ገልፀውታል “የአዲስ አበባ ህዝብ እግርኳስ እንዳይመለከት ተፈርዶበታል” ካሉም በኃላ በትክክል የአዲስ አበባ ስታዲየም መቼ ወደ አገልግሎት ይመለሳል በሚል ጠይቀዋል።
በመቀጠልም የአዲስ አበባ ስታዲየም እግር ኳስ ባለማስተናገዱ ሦስት የሚያገኛቸውን ነገሮችን አጥቷል ብለዋል።
🕳እንደ አቶ ተካ አገላለጽ የአዲስ አበባ ስታዲየም ያጣቸው ሦስት ነገሮች
◼አንደኛው ከስታዲየም ገቢ ጋር በተያያዘ በጣም ከፍተኛ የኢኮኖሚ ጥቅም አሳጥቶታል ።
◼ሁለተኛው ጉዳት /ችግር የማህበራዊ ህይወት አጥቷል። እንደሚታወቀው በአዲሰ አበባ ስታዲየም የእግርኳስ ጨዋታ ብቻ መመልከቻ ሳይሆን የተለያዩ ማህበራዊ ጉዳዮችን ተመልካቹ የሚነሳበት ፣ ሰዎች ከሰዎች የሚገናኙበት ጓደኝነት የሚመሠርቱበት ብሎም ትዳር ሁሉ የሚመሠርቱት ያንን
◼ሦስተኛው መንግሥት ከፖለቲካ አንፃር ችግር ውስጥ ከቶታል በማለት ተናግሯል።
ምንጭ ኢትዮ ኪክኦፍ የስፖርት ገፅ አቶ እስክንድር ነጋ የችሎቱ ሒደት ለሚዲያዎች ክፍት እንዲሆን ጠየቁ
DW – ድምፃዊ ሐጫሉ ሁንዴሳ በተገደለ ማግስት በተቀሰቀሰዉ ሁከትና ረብሻ ተጠርጥረዉ የታሰሩት የባልደራስ ለእዉነተኛ ዴሞክራሲ ሊቀመንበር እስክንድር ነጋና የኦሮሞ ፌደራሊስት ኮንግረስ ፖለቲከኛ ጀዋር መሐመድ በየፊናቸዉ የተጠረጠሩበትን ክስ ዉድቅ አደረጉ። ሁለቱ ፖለቲከኞች በየፊናቸዉ ለፌደራል የመጀመሪያ ፍርድ ቤት አራዳ ቀጠሮ ችሎት እንደነገሩት ሰላማዊ ፖለቲካን ከማራመድ ዉጪ የሰሩት ጥፋት የለም። አቶ እስክንድር የችሎቱ ሒደት ለሁሉም መገናኛ ዘዴዎች ክፍት እንዲሆን ሲጠይቁ፣ አቶ ጀዋር መሐመድ ደግሞ አሳሪዎቻቸዉን በፖለቲካዉ ሜዳ ማሸነፍ ስለማይችሉ እኔን አስረዉ ከምርጫ ለማግለል የወጠኑት ሴራ ነዉ ማለታቸዉን ጠበቆቻቸዉ በየበኩላቸዉ አስታዉቀዋል።ፍርድ ቤቱ የአቶ እስክንድርን ጉዳይ ነሐሴ አንድ፣የአቶ ጀዋርን ደግሞ ነሐሴ አምስት 2012 ለመመልከት ቀጥሯል።
https://radiodownloaddw-a.akamaihd.net/Events/dwelle/dira/mp3/amh/4D196241_2_dwdownload.mp3
Posted in Amharic News, Psychology
የጣና ሀይቅ 672 ስኩዌር ኪሎ ሜትር የሚያክል ክፍሉ ወደ የብስነት መቀየሩን ኢዜማ አስታወቀ
የኢትዮጵያ ዜጎች ለማህበራዊ ፍትህ (ኢዜማ) ‹የእምቦጭ አረም በጣና ሐይቅ እና የታላቁ ሕዳሴ ግድብ ላይ የደቀነው አደጋ› በሚል ርዕስ የ14 ገፅ ጥናታዊ ፅሁፍ አውጥቷል፡፡ በፓርቲው የተፈጥሮ ሀብት ልማት እና የአካባቢ ጥበቃ ፖሊሲ ቡድን የተዘጋጀ ነው የተባለው ጥናታዊ ፅሁፍ በጣና ሀይቅ ላይ ስለተደቀነው አደጋ በሰፊው ያብራራል፡፡
–
በፅሁፉ ላይ የሀይቁ 672 ስኩዌር ኪሎ ሜትር የሚያክል ክፍል ወደ የብስነት መቀየሩ ተገልጿል፡፡ በዚህም ሳቢያ 3,672 ስኩዌር ኪሎ ሜትር የነበረው የጣና ሀይቅ ስፋት ወደ 3,000 ስኩዌር ኪሎ ሜትር መውረዱ ተጠቁሟል፡፡ ፅሁፉ ይህንን በምሳሌ ሲያስረዳ “በሌላ አነጋገር የሐዋሳ እና የዝዋይ ሐይቅ ተደምሮ የሚያክለው የሐይቁ ክፍል፣ ወይም 125,579 የእግር ኳስ መጫወቻ ሜዳዎችን የሚያክል የቦታ ስፋት ያለው የጣና ሐይቅ ወደ የብስነት ተቀይሯል ማለት ነው፡፡” ብሏል፡፡
–
በተጨማሪም የጉማራ ወንዝ ከጉና ተፋሰስ ይዞት በሚመጣው ደለል ምክንያት ጣና ቂርቆስ ደሴት ‹ከደራ ወረዳ ጋር በመቀላቀሉ ደሴትነቱ ታሪክ ሆኗል› በማለት በሀይቁ ላይ እየደረሰ ያለውን መጠነ ሰፊ ጉዳት ይዘረዝራል፡፡ በዚህም ሳቢያ በጣና ሀይቅ ይገኙ የነበሩ የደሴቶች ቁጥር ከ37 ወደ 36 ዝቅ እንዳሉ የኢዜማ ጥናታዊ ፅሁፍ ያስረዳል፡፡
–
የፓርቲው ጥናታዊ ፅሁፍ በሀይቁ ላይ እየደረሰ ያለው መጠነ ሰፊ ጉዳት መነሻ ምክንያት ያላቸውንም ዘርዝሯል፡፡ ከነዚህም ውስጥ በሀይቁ ዙሪያ ያሉ ተፋሰሶች የዕፅዋት ሽፋን መውደምና በዚህም ምክንያት ደለል በብዛት ወደ ሀይቁ መግባቱ ፣ የእንቦጭ አረም መስፋፋት ፣ ውሃው ዳርቻ ድረስ የእርሻ ስራ መከናወኑ ፣ በዙሪያው በከተሞች መስፋፋት ምክንያት
Posted in Music, Psychology
90% የሚሆኑት ወጣቶች ስለ ሴክስ መረጃ የሚያገኙት ከወሲብ ፊልሞች ነው:: ወላጆች ሃላፊነታቸውን በመወጣት ከልጆቻቸው ጋር መወያየት ይጠበቅባቸዋል!
Posted in Psychology
ይቅርታ እንዴት እንጠይቅ ?? ( ምህረት ደበበ )
ይቅርታ እንዴት እንጠይቅ ?? ( ምህረት ደበበ )
አብዛኛውን ጊዜ ሰዎች ሌላውን ሰው አስቀይመው ወይም ጥፋት አጥፍተው ይጸጸታሉ፡፡ ነገር ግን መጸጸትና ይቅርታ መጠየቅ ይለያያሉ፡፡ በሌላ መልኩ ደግሞ ይቅርታቸውን ከአንገት በላይ ያደርጉና ተበዳዩን አዛኝ መስለው በከንፈር መጠጣ (lips service) ይሸነግሉታል፡፡ አልያም መልሰው እንደሚያጠፉ እርግጠኛ እየሆኑ እንኳን የይስሙላ ይቅርታ ይጠይቃሉ፡፡ ሺህ ግዜ እያጠፋ ከስህተቱ ለማይማር ሰው ይቅርታ ትርጉም የለውም፡፡ እንዲሁም ይቅርታን ለጥፋቱ መሸሸጊያ የመጨረሻ ምሽግ ያደርገዋል፡፡ በዚህም ምክንያት የሌላውን ሰው ልብ ያደማል፡፡ ይቅርታው በተግባር ለውጥ ስለማይታጀብ ከአፍ አይዘልም፡፡ የዚህ ስሜት በእራሳችን ደርሶ ካላየነው በስተቀር ህመሙ አይሰማንም፡፡
ታዲያ አሳማኝ ይቅርታ እንዴት መጠየቅ ይቻላል❓
አንድሪያ ብራንድ የተባለች ሳይኮሎጂስት ከዚህ የሚተሉት ስድስት ነጥቦች ይቅርታን ለመጠየቅ ጠቃሚዎች ናቸው በማለት ትመክራለች ፡-
① #ከልብ የመነጨ ይቅርታ መጠየቅ
የተበዳይ የመንፈስ ስብራት እኛም በግለሰቡ ቦታ ብንሆን ምን ያህል እንደሚሰማን በማሰብ ከውስጥ በመነጨ ስሜት ይቅርታን መጠየቅ፡፡
② #ስለበደሉት ነገር ዕውቅና መስጠትና ዳግመኛ ላለመበደል ኃላፊነትን+መውሰድ ፡-
ስለአጠፉት ጥፋት እቅጩን መናገር “አውቃለሁ እንዲህ ማድረግ አልነበረብኝም ፤ እኔ በአንተ ቦታ ብሆን ምን ያህል እንደሚሰማኝ እረዳለሁ፡፡ እባክህን ይቅር በለኝ!” በማለት ጥፋትን ለማረም ዝግጁ መሆንን ማሳየት፡፡
③ #ዳግመኛ ላለመበደል ቁርጠኛ መሆን ፡-
የበደላችሁት ሰው ከጥፋታችሁ እንደተማራችሁ እንዲያውቅ ማድረግ፡፡ ይህንንም ዕለት ተዕለት በሚደረግ አግባቦትና ተግባር በግልጽ ማሳየትና ምንም ለውጥ ያላሳየን እንደሆን ወዳጆቻችን በግልጽ ቅሬታቸውን እንዲገልጹ ማድረግ፡፡
④ #ይቅርታ የምትጠይቁት ሰው ለእናንተ ምን ያህል እንደሆነ መግለጽ ፡-
ልጆችዎ በራሳቸው እንዲተማመኑ ለማድረግ የእርሶ ሚና ምን እንደሆነ ለማወቅ ይህን ቪዲዮ ማየት ግድ ይሎታል!
Posted in Ethiopian News, Psychology
“የሽግግር መንግስት ልናቋቁም ነው ወይስ በተቀደደልን ቦይ ልንፈስ ነው?” እማዋይሽ አለሙ
“የሽግግር መንግስት ልናቋቁም ነው ወይስ በተቀደደልን ቦይ ልንፈስ ነው?” እማዋይሽ አለሙ
Tagged with: BahrDar Rally in Ethiopia 2018 July 1, Emawayish Alemu, Ethiopia
Posted in Psychology, Sem ena Worq
Posted in Psychology, Sem ena Worq
